1)Şair Deniz Garipcan  kimdir?

Merhabalar, öncelikle Köprübaşı Edebiyat Ailesi’ne bana kendimi tanıtma fırsatı verdiği için çok teşekkür ediyorum.

1972 Yılında Zeugma Antik kenti Ayıntap’ta yani Gaziantep’te dünyaya gözlerini aralayan, çocukluğu orta okul son sınıfa kadar Gaziantep’te; oranın kültürünü teneffüs ederek geçiren,1987 yılında da gençlik yıllarının bir kısmını babasının memuriyeti sebebiyle farklı iklim ve kültürün harmanlandığı Mersin Erdemli İlçesinde Akdeniz havasını teneffüs ederek yaşayan yazma serüvenine de o yıllarda başlayan iki evladı olan, okumayı, araştırmayı, üretebilmeyi seven öğretmen bir annedir.

2) Yazma serüvenine nasıl başladınız?

Yazma serüvenim hemen elime kağıt kalemi alıp duygularımı düşüncelerimi kağıda aktarayım diye başlamadı. Çocukluğumdan buyana şarkı türkü sözleri hep hafızamda ve gönül dünyamda ayrı bir etki uyandırmıştır. Dinlediğim şarkıların sözlerini çok içselleştirir üzerinde çok düşünürdüm. Öyle ki yaşıtlarım tarafından bazen bana sorulan sorulara dahi kısmen şarkı sözleriyle cevap verdiğim olurdu. Ben orta okula ailevi sebeplerden dolayı geç başladım ve Erdemli’ye taşındıktan sonra gurbette olmanın verdiği o garip hüzün beni yalnızlığa ve dolayısıyla okumaya sevk etti. Türkçe öğretmenimizin derste adını o vakitler ilk kez duyduğum şairlerin şiirlerini vurgulayarak okuması ( Faruk Nafiz Çamlıbel’in; Han Duvarları, Çoban Çeşmesi, Cahit Külebi’nin Hikaye şiiri; Yahya Kemal’in Sessiz Gemi’si, Necip Fazıl Kısakürek’in Sakarya şiiri ) beni çok etkiledi. Öncesi de var tabi daha ilkokul sıralarında çekmecede babama hediye edilmiş bir şiir kitabını okumuş ve yine o şiirlerdeki duyguları o vakitler çok anlamlandıramasam da beni etkileyen bir şiiri hafızama kazımıştım.

Şiire ortaokul yıllarında başladım. Benim şiirle ilgilendiğimi yazmaya gayret ettiğimi bilen öğretmenimin; benden Polis Haftasıyla ilgili bir şiir yazmamı isteyip onu yarışmaya göndermesi ve o şiirin de ilçede birinci gelmesi benim yazma isteğimi daha çok güdüledi diyebilirim. Bu serüven lise yıllarında Tarih Öğretmenim Ömer Ekrem Özbay’ın okul duvar gazetesi çıkarma hususunda görev vermesi ve akabinde kompozisyon yarışmalarına teşviki ve bu alanda da derece almamla birlikte hem okumaya hem yazmaya olan ilgim katlanarak artmış oldu.

3) Yazmayı neler etkiliyor sizce? Bu Konuda ne düşünüyorsunuz?

Yazmak insanın kendi içine tuttuğu aynadır bana göre, dış dünyada ışık olmadan nesneleri, varlıkları göremediğimiz gibi iç dünyamızın da bir ışığa bir aynaya ihtiyacı vardır. O ayna da; iyi yazan şair ve yazarların bizim duygularımıza, hissiyatımıza yazılarıyla eserleriyle ışık tutmasıyla olur. Nasıl olur o derseniz? Hani bizim hissedip de kelimelere dökemediklerimizi birilerinden duyup, okuyarak; “ tıpkı beni anlatmış” dediğimiz duygular vardır ya işte onlar. İç dünyamızı da ancak sözcüklerle ifade etmeye çalışırız tabi bütün duygularımızı ifadeye sözcüklerin yeterli olduğunu düşünmüyorum. Cengiz Aytmatov bunu güzel dile getirmiş “İnsan her şeyi anlatamaz.. Zaten kelimeler de her şeyi anlatmaya yetmez.” Yazma güdüsü içten gelir öncelikle ve odunu tutuşturan ateşe benzer. Duygularının farkında olmak, duygu ve düşüncelerini aktarma ve paylaşma ihtiyacı insanı yazmaya yönelten en büyük etkendir. Bunun yanında yazmak hayatın anlam arayışında insanın kendisini var eden hakikati bulma yolculuğudur. Kimisi konuşarak kendisini ifade eder kimisi de yazarak ancak “söz uçar yazı kalır” sözünün haklılığı öldükten sonra da yaşamanın belgesidir. Yazarak kendimi daha iyi ifade ettiğimi düşünüyorum. Susmayı öğrenmiş insan için yazmak kaçınılmazdır.

 “Bir şey söylemek için değil, söyleyecek bir şeyin olduğu için yazmak gerekir” Der Sabahattin Ali.

“Aklına geleni yazmak da yazmak değildir. “der Cemil Meriç

Yani insanın bir şey üzerinde fikir yürütmesi için öncelikle bilgi sahibi olması gerekir. Bilgi yoksa fikir de üretemez ve her şeyin başı farkında olabilmekle başlar. Paylaşma ihtiyacı da en önemli etkendir elbette. Bunun okul ortamında, duyarlı ve donanımlı eğitimcilerimiz sayesinde hız kazandığını ve geliştiğini düşünüyorum ve yaşayarak öğrenenlerdenim.

3) Yazarken nelerden etkileniyorsunuz?

Bende yazmayı tetikleyen en önemli unsurun başında hissetmek geliyor. Hissetmediğim herhangi bir duyguyu, düşünceyi sırf yazmış olmak için yazmam, yazamam. Bir yazarın yakıtı da duyguları olmalıdır. Duygusuzca popülerite amaçlı yazmak bana göre olmadı. Şişirilmiş, abartılmış süslü püslü cümleleri de sevmiyorum. Şiire başladığım ilk dönemlerde büyük şairleri okudukça onların duygularını nasıl detaylıca ifade edişlerine hayranlık duymuştum. Kelimeleri zarafetle kulağa hoş gelecek şekilde itinayla dizmeleri de ayrı bir ustalık ve bilgi gerektiriyordu. Onların doğayı ve insan duygularını iyi gözlemlediklerini fark ettim. Gözlem, hissetmek ve bunların bende uyandırdığı etki yazmakta en önemli unsurlardır. Tabi bunun yanısıra kendi iç dünyasıyla çokça hemhal olanların başarabileceği bir durum olduğunu da vurgulamak isterim.

4) Hangi türde yazıyorsunuz? Başka alanda da yazmayı düşünür müsünüz? 

Yazmaya şiirle başladım. Devamında belirli bir konuya yönelik, makale, deneme, türünde de yazdıklarım oldu. Zaman zaman bazı edebi dergilerde yayımlandı. Başka türlerde de yazmaya devam ediyorum. Örneğin roman ve hikaye üzerinde çalıştığım türlerden.

Yazar tek bir alanla sınırlı kalmamalı diye düşünüyorum fakat herkes her türde yazacak diye de bir kural yok tabi ki ancak büyük yazarlara baktığımız zaman çeşitli türlerde yazmış olmaları da onları kalıcı, donanımlı ve hatırlanmaya değer kılan özelliklerindendir.

5) Hangi tür eserleri okuyorsunuz? Gençlere tavsiye edebileceğiniz belirli bir tür ve yazar şair var mı?

Sadece şiir, hikaye, roman okuyorum diyemem. Yazın türleri arasında hemen hemen her tür eseri okumaya çalışıyorum. İyi kaleme alınmış gezi yazıları, psikoloji türü eserler, fikir yazıları, belirli bir konuda yazılmış bilimsel makaleler, denemeler ve mektuplar da ilgi alanımdadır. Okumayı ve araştırmayı seviyorum. En güzel okuma zamanı okul sıralarındaymış öğretmenlerimiz bize sık sık bunu vurgularlardı. Tabi bizler için o vakitler bu kadar esere, bilgiye ulaşmak kolay değildi ancak şimdi gençlerimiz ulaşabilirlik açısından şanslı olsalar da okumaya istekli değiller. Öncelikle onlarda okuma isteği uyandıracak eserleri iyi seçmelerinin önemli olduğunu düşünüyorum. Bunun için de yine eğitimcilerimizin rehberlik etmesi, bilgi aktarmaktan ziyade küçük ip uçlarıyla çocuklarımızda gençlerimizde merak uyandıracak aktivite ve kültürel etkinliklerin düzenlenmesi çok önemli. Siz onun gönül dünyasına ışığı yakacaksınız; çocuk o ışıkta yolunu kendisi bulacak. Gençlerimize tavsiyem naçizane öncelikle büyük şair ve yazarların eserlerini Türk ve Dünya Klasiklerini mutlaka okusunlar ve o yazarın hayat hikayesi hakkında da fikirleri olsun. Mutlaka kendilerinden bir parça bir his bulacaklarına eminim.

6) Eserlerinizde etkilendiğiniz olaylar veya kendi hayatınızdan kesitler var mı?

Ebette, zaten daha önce de bahsettiğim gibi hissetmediğim gönül dünyamda yankı bulmayan hiçbir şeyi kağıda dökmüyorum. İlk kitabım şiir kitabı olarak basılan Firuze’de Oğullarıma yazdığım şiirler var. Şehirlere yazdığım şiirlerin bir kısmı var. “Memleketim” şiirim doğduğum şehir Gaziantep’i anlatır. “Ah Karaman” şiiri uzun yıllar kaldığım kendi duygularımla harmanladığım şehrin bende bıraktığı izlenimleri anlatır.Bunun yanında lirik şiirler ağırlıktadır. Meselâ ünlü ozanımız Aşık Veysel’in hayatı beni çok etkilemiştir. Onun için yazdığım şiirler var “ Dostlar Beni Hatırlasın” şiirine de nazire yazdım ve ikinci kitabım “Gönül Yurdumdan Mektuplar” da yine Aşık Veysel’e yazdığım mektup var. Yine beni duygu dünyasıyla etkileyen Ahmet Hamdi Tanpınar’la gerçekten farklı bir gönül bağı var kurduğum ve ona da hem nazire şiir hem mektup yazdım. Onları geç tanımanın verdiği hüznü satırlara dökmek bende hem bir teselli hem vefa duygusunun yansıması. İkinci kitabım “Gönül Yurdumdan Mektuplar” biraz da bundan dolayı oluştu.

7) Son yazmış olduğunuz kitaptan biraz bahseder misiniz?

 Son yazmış olduğum kitabım “Gönül Yurdumdan Mektuplar(1)” Yaşam koşuşturmacası içinde asıl amaçlarımızı unutup yapmamız gerekenleri yapmadığımızı ve bizim yaşımızdakiler için artık zamanın daraldığını ve daha okuyamadığım bir çok eser, tanımak istediğim bir çok şair ve yazarın bizden önceki çırpınışlarını, yaşam mücadelelerini ve bıraktıkları servet niteliğindeki o duygu ve düşünceleri okudukça; onları tanıyıp anladıkça eli kalem tutan birisi olarak geçmişle gelecek arasında köprü oluşturmam gerektiğini  fark ettiğim ve bizi biz yapan değerlerimize atfen yola çıktığım arşiv türünde devamı gelecek bir eser.

Mektup okumayı ve yazmayı eskiden de çok severdim. Günümüzde kaybolmaya yüz tutmuş değerlerimizi yine kaybolmaya yüz tutmuş mektuplar aracılığıyla yeni nesle tanıtmak; okuduğum şair ve yazarlarla kurduğum gönül bağını bu mektuplarla perçinlemek ve onlara vefa borcumu yerine getirmek için kaleme aldım.

Tostloy “İnsan Neyle Yaşar” sorusuna eseriyle cevap verirken; “İnsan ne için yazar” sorusuna da benim fikir ve gönül dünyamın cevabı bu mektuplar oldu. Neden yazmış olduğumun cevabı mektuplarda saklı.

8) Sosyal hayatınızda kitaplarınıza dönüşler nasıl hangi yaş gruplarından en çok destek ve görüş alıyorsunuz?

Kitaplarla ilgili dönüşler gayet güzel, okumayı seven her kesimden büyük ilgi görmekle birlikte istişarede bulunduğum edebiyata, kültürümüze gönül vermiş arkadaş çevrem, değerli büyüklerim var. Ancak günümüzde popüler kültürün kopyala yapıştır, anlık iletiler ve görsellerle albenili hale getirilmeye çalışılan, aynı sözlerin dönüp durduğu mecra gerçek zanaatkarları, edebiyatçıları yazarları asla alt edemez, ömrü uzun olmaz biter gider. Nitelik önemli benim için nicelik değil. Bizden önceki dönemin günümüzdeki izdüşümlerine bakıyorum. Kalıcılık insan duygularına, düşüncelerine yüzyıllar sonrasına hitap etmekle başlıyor. Bunu iyi analiz etmek lazım.

9) Bilmeyenler için eserlerinizi paylaşır mısınız ve hangi yeni projelerle sizi takip etmeye devam edeceğiz?

İlk kitabım Firuze şiir kitabı olarak 2019 yılında Yenisey Yayınlarından çıktı. Doksan iki sayfa ve altmış iki şiirden oluşan içinde nazire ve şehrengiz şiirlerimin bir kısmını aldığım ilk heyecanım diyebilirim. Adına Firuze dedim çünkü değerli bir taşı çağrıştırdığı ve Türklüğün sembolü olan rengi ifade ettiği için bu ismi tercih ettim.

İkinci Kitabım Gönül Yurdumdan Mektuplar(1) bu yıl Ocak 2025 basımı Artshop yayınlarından çıktı. Okuması kolay olsun göz korkutmasın diye ki zaman hepimiz için kıymetli seksen sayfa olarak tasarladım. İçerisinde, on değerli şaire yazdığım mektuplar var. Devamı gelecek, ikincisi de yolda sayılır. Ayrıca basıma hazır bir deneme dosyamla, hazır vaziyette basımı bekleyen bir şiir kitabı dosyamda hazır. Henüz taslak olarak hazırladığım biyografik ve psikoloji roman çalışmam devam ediyor. Dijital medyada çok aktif değildim ancak İnstagram üzerinden paylaşımlarımı dijital medyada görünür kılacak bir sayfa hazırlığım var. En kısa zamanda sizlerle de paylaşacağım.

Köprübaşı Ebebiyat ailesine bu güzel söyleşi için bir kez daha teşekkür ediyor yayım hayatında başarılarınızın devamını diliyorum.

  Çok keyifli bir sohbetti, tekrar görüşmek üzere… Sevgiler…